Als uw hond gebeten heeft

Als uw eigen hond u, iemand anders of een andere hond of ander dier gebeten heeft, is het belangrijk om daar iets mee te doen zodat het niet nog eens gebeurt. In sommige gevallen kan het zijn dat uw hond na een ernstig incident in beslag wordt genomen door Justitie of de gemeente.

Herhaling voorkomen

Zorg er in de eerste plaats voor dat het bijtincident zich niet kan herhalen. Leer uw hond om een muilkorf te dragen zodat u deze om kunt doen als het mogelijk is dat uw hond in eventueel gevaarlijke situaties zal gaan komen (bijvoorbeeld tijdens het uitlaten als uw hond uitvalt naar mensen of honden, of voordat bezoek komt als uw hond daar agressief tegen zou kunnen zijn). De muilkorf moet langzaam aangeleerd worden zodat de hond het niet vervelend vindt; hoe u dat doet leest u in ons document over ‘Muilkorven’. Houd de hond aan de lijn daar waar u kunt verwachten dat uw hond in de problemen kan komen. Voorkom de situatie waarin uw hond heeft gebeten, bijvoorbeeld door hem apart te zetten als er bezoek komt of door bepaalde handelingen te vermijden of anders aan te pakken. Ga dan op zoek naar deskundige hulp om het gedrag van uw hond bij te sturen.

Een gedragstherapeut inschakelen

Wanneer uw eigen hond iemand (bijna) gebeten heeft (of ander ongewenst gedrag heeft vertoond), laat uw hond dan eerst nakijken door een dierenarts om te zien of er lichamelijk iets aan de hand kan zijn. Blijkt uw hond gezond, schakel dan een gedragstherapeut in om het gedragsprobleem in kaart te brengen. Samen kan dan naar een oplossing gezocht worden. Dit kan onder andere inhouden dat de hond gedragstherapie en/of training moet ondergaan. Daarnaast kan het betekenen dat u bijvoorbeeld de omstandigheden waarin de hond wordt gehouden zult moeten aanpassen.

In ernstige gevallen kan uit de analyse blijken dat de hond het beste herplaatst of geëuthanaseerd kan worden. Bespreek dit dilemma open en eerlijk met de gedragstherapeut. Deze kan u goede adviezen geven maar zolang er nog geen rechtszaak of veroordeling van de hond is, blijft het uw eigen keuze en verantwoordelijkheid. Het kan bovendien verstandig zijn om de hond eerst nog eens goed te laten nakijken door een dierenarts of veterinair gedragsspecialist om na te gaan of er geen verborgen lichamelijke oorzaken zijn die verholpen kunnen worden.

Uw hond herplaatsen

Als u besluit uw hond te herplaatsen, zijn er verschillende mogelijkheden. U kunt uw hond naar een asiel brengen zodat er gezocht kan worden naar een geschikt adres. Of wellicht kent u zelf iemand met meer tijd, geen kinderen, meer overwicht of meer speelruimte om de hond onder te brengen. Uw gedragstherapeut kan wellicht ook advies geven aan een toekomstige eigenaar. Realiseer u wel dat het herplaatsen van een hond die gebeten heeft of de neiging heeft om agressief gedrag te laten zien, risico’s met zich meeneemt, ook als de hond daarvoor behandeld wordt. Neem dus als oorspronkelijke eigenaar van de hond uw verantwoordelijkheid. Vertel altijd eerlijk en uitgebreid waarom u de hond wilt herplaatsen, zodat de nieuwe eigenaar weet waar hij rekening mee moet houden en er geen ongelukken gebeuren!

Euthanasie

Euthanasie is natuurlijk altijd een hele moeilijke keuze, maar onderschat de problemen die uw hond kan veroorzaken niet. Blijf eerlijk en bekijk wat het beste is voor uw hond én zijn omgeving. Heeft u een advies voor euthanasie gekregen dan kunt u een ‘second opinion’ vragen van een veterinair gedragsspecialist of een gediplomeerd hondengedragstherapeut die veel ervaring heeft met agressieproblemen. Als ook deze geen mogelijkheden ziet om het gedrag nog om te buigen is euthanasie soms de enige optie. Neem in dat geval contact op met de dierenarts. Hij of zij zal met u bespreken hoe u op een waardige wijze afscheid kunt nemen van uw dier.

Als uw hond in beslag wordt genomen

Wanneer uw hond in beslag is genomen via een strafrechtelijke procedure, wordt hij geplaatst bij een opslaghouder. Deze moet aan bepaalde voorwaarden voldoen om veiligheid en welzijn van de hond te waarborgen. De hond wordt bij aankomst door een dierenarts onderzocht en moet dagelijks in een speelweide kunnen (tenzij het gedrag van de hond dat, in uitzonderingsgevallen, niet toelaat). Het gedrag van de hond kan, na een gewenningsfase van doorgaans twee weken, worden beoordeeld door middel van een risico-assessment, waarvan een gedragstest deel uit maakt. De vaste verzorger van de hond is daarbij aanwezig en fungeert als "baas’’, de hond heeft in die twee weken een band met de verzorger gevormd en de hond kan daar steun uit ontlenen.

In beslag genomen via de gemeente
Behalve via de strafrechtelijke procedure kan een hond na een bijtincident ook in beslag worden genomen via een bestuursrechtelijke procedure op aanwijzing van de burgemeester.
Per gemeente kan de procedure verschillen, zie hierover ook het onderdeel Wetgeving. In een aantal gemeenten wordt ook een risico-assessment uitgevoerd.

Het risico-assessment

Honden die betrokken zijn geweest bij een ernstig bijtincident of bij meerdere minder ernstige bijtincidenten en inbeslaggenomen zijn, worden individueel beoordeeld. Voor dit risico-assessment wordt gebruik gemaakt van de volgende informatie:

Informatie uit het proces verbaal, of van getuigen over de aard van plaatsgevonden bijtincident(en).
Medische schaderapporten over de verwondingen, opgesteld door arts of dierenarts.
Informatie over risico-omstandigheden in de leefomgeving van de hond, de mate van controle die de eigenaar heeft en andere aspecten die van belang zijn voor de relatie mens-hond
Informatie over de gezondheidstoestand van de hond (inclusief, voor zover mogelijk op basis van het onderzoek door de dierenarts, het uitsluiten van medische oorzaken van agressief gedrag en behandeling daarvan voor aanvang van de gedragstest).
Informatie over het gedrag van de hond bij de opslaghouder
Informatie uit een objectieve gedragstest gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek waarin de hond aan verschillende prikkels wordt blootgesteld.

Uitslag van het risico-assessment

Aan de hand van dit risico-assessment zal binnen afzienbare tijd (streeftermijn twee weken) een uitspraak worden gedaan door de beoordelaar(s). Hierbij wordt een inschatting gemaakt van de kans op herhaling van bijtincidenten. Als de hond als gering riskant uit het risico-assessment komt, zal de hond zonder meer worden teruggegeven aan de eigenaar. Als er meer risico is kan de hond worden teruggegeven aan de eigenaar onder voorwaarden. Ook kan de hond worden herplaatst onder voorwaarden als teruggave naar de eigenaar niet mogelijk of niet wenselijk is. Als de hond een groot gevaar vormt voor de samenleving, kan een advies tot euthanasie worden gegeven.

Wat gebeurt er na het advies uit een risico-assessment?

De rechter (in een strafrechtelijke procedure) of burgemeester (bestuursrechtelijke procedure) heeft uiteindelijk het laatste woord en zal beslissen of hij de aanbevelingen uit het risico-assessment opvolgt of niet. De eigenaar van de hond kan tegen het vonnis van de rechter of burgemeester in beroep gaan. Het is dan mogelijk om op eigen kosten contra-expertise aan te vragen, eventueel kan dan ook getraind worden op bepaald gedrag. Afhankelijk van of een eigenaar in Hoger Beroep gaat kan de juridische procedure meer tijd in beslag nemen.

Informatie over inbeslagname

Voor informatie over de gang van zaken m.b.t. de inbeslagname kan men terecht bij de opdrachtgever van de procedure: de lokale gemeente of de officier van Justitie die de zaak in behandeling heeft. Mocht er geen informatie via de gemeente of officier van Justitie verkregen worden, dan kan men contact opnemen met RVO. De duur van het traject hangt af van de snelheid van de rechtsgang en is zeer variabel per geval.

Veelgestelde vragen: Euthanasie

Ik wil mijn hond laten euthanaseren vanwege agressief gedrag. Mag ik dit zelfstandig beslissen?
Ja, dat mag. De hond is uw bezit en u mag deze beslissing zelf nemen. Uw dierenarts is echter niet verplicht om aan uw verzoek gehoor te geven. Het advies is uiteraard altijd om de hond eerst te laten onderzoeken door een dierenarts en een hondengedragsdeskundige of door een veterinair gedragsspecialist, om na te gaan of er iets aan het gedrag gedaan kan worden. Een veterinair gedragsspecialist is een dierenarts die gespecialiseerd is in het voorkomen, diagnosticeren en behandelen van afwijkend gedrag, inclusief agressief of angstig gedrag van dieren.

Mijn dierenarts vindt mijn hond agressief en wil het dier euthanaseren. Mag hij dit zonder mijn toestemming beslissen?
Nee, dat mag niet. Uw hond is uw bezit, en u mag beslissen wat ermee gebeurt. Uw dierenarts mag u alleen adviseren. Alleen als er reden is om uw hond te verdenken van hondsdolheid (rabiës), omdat u de hond bijvoorbeeld zonder de juiste papieren uit het buitenland hebt meegenomen kan en moet de dierenarts ingrijpen.

Veelgestelde vragen: Beroepsgeheim

Ik heb met mijn dierenarts gesproken over het gedrag van mijn hond. Mag mijn dierenarts dit melden bij de politie?
Een dierenarts heeft geen wettelijk beroepsgeheim. Hij moet echter wel handelen in het belang van het dier. In de praktijk zullen niet veel dierenartsen zomaar de politie bellen om deze reden. De politie kan er bovendien niet veel mee doen.

Mijn huisarts heeft mij, of een van mijn familieleden, behandeld voor bijtwonden. Mag hij het gedrag van mijn hond melden bij de politie?
Nee, een huisarts heeft wettelijk beroepsgeheim. Alleen in uiterste gevallen, bijvoorbeeld als uw kind herhaaldelijk of zeer ernstig gebeten is door uw hond en u weigert maatregelen te nemen, zodat het kind blijvend in ernstig gevaar verkeert, zal een huisarts eventueel overwegen gebruik te maken van het meldingsrecht in het kader van kindermishandeling.